Zwolnienie lekarskie uprawnia pracownika do pozostania w domu i podjęcia stosownego leczenia. Niestety czasami wydarza się awaryjna sytuacja i pracodawca lub współpracownik potrzebują zasięgnąć porady od chorego. Czy pracodawca może dzwonić do pracownika na zwolnieniu lekarskim? Jak się wtedy zachować? Co zrobić, gdy pracodawca zmusza do pracy na L4? Wszystko wyjaśni się po przeczytaniu tego tekstu!

Czy pracodawca może przeprowadzać kontrolę pracownika podczas zwolnienia lekarskiego?

Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim powinien zadbać o własne zdrowie i skupić się na tym, aby jak najszybciej odzyskać zdolność do wykonywania służbowych obowiązków. Nie powinien go jednak dziwić telefon od pracodawcy. Ma on bowiem prawo przeprowadzić kontrolę pracownika i sprawdzić, czy rzeczywiście choroba uniemożliwia mu stawienie się w miejscu pracy.

Niestety bardzo często zdarza się tak, że podwładny wykorzystuje zwolnienie w zupełnie innym celu, np. wyjazd na urlop, czy też wykonanie prac remontowych w domu. Kontrola pracownika ma na celu ustalenie, czy nie doszło właśnie do takiej sytuacji. Z tym że nie do końca telefon od pracodawcy może rozwiać jego wątpliwości. Przecież można go odebrać w dowolnym miejscu, a objawy choroby nie trudno symulować.

Telefon służbowy dzwoni na zwolnieniu lekarskim – co robić? Czy pracodawca może dzwonić do pracownika na zwolnieniu lekarskim?

Sama kontrola pracownika nie jest konieczna, ale pracodawca jak najbardziej może ją przeprowadzić. Jednak sytuacja ulega zmianie, kiedy pracownik korzysta z telefonu służbowego, a ten dzwoni bez przerwy, mimo że do przedsiębiorstwa zostało dostarczone zwolnienie. Oczywiście nie ma nic złego w tym, że współpracownicy lub przełożony chcą zapytać go o stan zdrowia. Znacznie mniej przyjemne jest to, że telefon służbowy dzwoni, ponieważ współpracownicy ciągle oczekują wsparcia. Takie zachowanie z całą pewnością nie pomoże pracownikowi wrócić do pełni sił. Z drugiej strony nieodebranie telefonu służbowego nie będzie dobrze odebrane przez innych. Mogłoby się wydać, że nie ma innego wyjścia, ale jest!

Czy koniecznie trzeba odbierać telefon służbowy? Pracodawca zmusza do pracy na l4 – czy to możliwe?

Mimo że telefoniczna lub osobista kontrola pracownika jest dozwolona, to należy pamiętać, że nie ma żadnego obowiązku odbierania telefony od pracodawcy. Zwłaszcza jeśli choroba doskwiera na tyle, że kontakt jest po prostu dyskomfortowy. Pod żadnym pozorem pracodawca w tym czasie nie ma żadnego prawa do zmuszania do pracy. Co innego, jeśli chory podpowie coś swoim kolegom, a co innego, gdy musi wykonywać swoje obowiązki w pełnym lub częściowym zakresie. Zwolnienie lekarskie powinno przede wszystkim zapewnić wygodę, spokój i warunki do powrotu do zdrowia.

Czy pracodawca może zabrać telefon służbowy na czas zwolnienia?

Telefon służbowy, jak sama nazwa wskazuje, jest narzędziem do wykonywania obowiązków pracownika. Nie powinien więc pracować, kiedy przebywa na zwolnieniu lekarskim. Pracodawca może na ten czas zabrać telefon, co nie jest wcale jednoznaczne ze zwolnieniem. W wielu przypadkach jest to po prostu troska o pracownika. Przełożony chce, aby w trakcie choroby, jego podwładny zajął się sobą i mógł szybko wyzdrowieć. Zresztą całkiem prawdopodobne jest to, że jego obowiązki tymczasowo przejmie inny pracownik.

Co więcej, telefon należy przecież do pracodawcy. Kiedy pracownik nie ma możliwości wykonywania pracy, urządzenie nie będzie mu potrzebne. Chyba że wcześniej mógł wykorzystywać je również w celach prywatnych. W takim przypadku można poprosić szefa o pozostawienie telefonu, a połączenia służbowe przekierować na numer zastępcy.

Co zrobić, kiedy pracodawca zmusza do pracy na l4? Czy pracodawca może dzwonić do pracownika na zwolnieniu lekarskim?

Czasami zdarza się tak, że obecność pracownika w firmie okazuje się niezbędna. Sprzeciwienie się szefowi raczej nie wchodzi w grę, więc podwładny opuszcza swoje mieszkanie i udaje się do pracy. Wbrew pozorom takie przypadki nie są wcale odosobnione. Choć nie każdy zdaje sobie sprawę, że obie strony swoim działaniem łamią przepisy kodeksu pracy.

Zgodnie z prawem zwolnienie lekarskie ma umożliwić pracownikowi odzyskać pełną zdolność do wykonywania obowiązków. Kodeks pracy nie przewiduje żadnych odstępstw od tej reguły. Chorobowego nie może przerwać, nawet gdy pracodawca zmusza do pracy. W przypadku kontroli ZUS nie pomogą żadne tłumaczenia. Obie strony mogą zostać ukarane. Dla pracownika może to oznaczać utratę zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, a dotąd wypłacone środki będzie zmuszony zwrócić. Dla pracowników ZUS-u bez znaczenia będą przyczyny pojawienia się w miejscu pracy.

Obowiązek pracownika – poinformowanie pracodawcy

Każdy pracodawca skrupulatnie pilnuje obecności i punktualności swoich podwładnych. Kiedy jeden z nich nie stawi się w pracy, musi podać przyczynę takiego stanu. Jeśli otrzymał zwolnienie lekarskie, to zobowiązany jest poinformować pracodawcę, jaki jest przewidywany okres jego nieobecności. Dokument powinien dostarczyć w ciągu dwóch dni od wystawienia. Chyba że nastąpiły okoliczności, które uniemożliwiły mu zawiadomienie. W takim przypadku ma dwa dni od czasu, kiedy te szczególne okoliczności ustaną.

Obowiązek pracownika – stosowanie się do zaleceń lekarza

pracownik na chorobowym
Źródło: Pexels.com

Otrzymując zwolnienie lekarskie, pracownik zmuszony jest do stosowania się do zaleceń wydanych przez lekarza. Wszystko po to, aby mógł jak najszybciej wrócić do pracy. Zabronione jest wykonywanie czynności, które mogłyby wydłużyć czas jego nieobecności. Na zwolnieniu z całą pewnością można znaleźć dwa istotne oznaczenia.

  • Symbol numer 1. Pracownik nie może opuszczać miejsca wskazanego adresu. Wyjątek stanowi wizyta u lekarza, wykonanie badań bądź zakupy w aptece.
  • Symbol numer 2. Pracownik powinien przebywać we wskazanym adresie. Może go jednak opuścić w celu wykonania najpotrzebniejszych zakupów. Nie może podejmować żadnych czynności przedłużających jego nieobecność w zakładzie pracy.

Pracownik w dowolnym momencie może zmienić adres pobytu, ale musi o tym fakcie poinformować przełożonego.

Obowiązek pracownika – niepodejmowanie innego zatrudnienia

Czasami pracownik po otrzymaniu zwolnienia decyduje się na podjęcie innej pracy zarobkowej. Z tym że takie działanie jest absolutnie zabronione. Niezależnie od tego, jaką umowę podpisałby z nowym pracodawcą. Zgodnie z prawem pracownik nie może pracować na zwolnieniu. Tym sposobem spowolni swój powrót do zdrowia i dotychczasowego miejsca zatrudnienia. W ostatnim czasie Sąd najwyższy wydał wyrok, w którym wyraźnie zaznaczył, że podjęcie zatrudnienia nawet w teoretycznych celach terapeutycznych lub takiego, które nie jest obciążające dla organizmu, jest zabronione.

Czy pracodawca może zwolnić pracownika, gdy podjął zatrudnienie u kogoś innego?

Wszystkie wyżej wymienione obowiązki pracownika są regulowane prawnie. Złamanie chociaż jednego z nich może nieść za sobą szereg przykrych konsekwencji. Pracodawca ma prawo zwolnić pracownika nie tylko, gdy podjął pracę u kogoś innego, ale też nie stosował się do zaleceń lekarza, nie godził się na badania lub zabiegi, które mogłyby mu pomóc wrócić do zdrowia lub chciał przedłużyć zwolnienie, ponieważ wiedział, że zostanie zwolniony.

Ponadto pracownik pewnie straci prawo do zasiłku i świadczeń.

Czy pracodawca może wezwać pracownika w trakcie urlopu wypoczynkowego?

Każdemu pracownikowi przysługują dwa tygodnie urlopu wypoczynkowego. W tym czasie ma on zregenerować siły i wrócić do obowiązków służbowych. Niestety czas odpoczynku może zostać przerwany telefonem od pracodawcy. Wezwanie pracownika nie jest równoznaczne ze zmuszaniem do pracy. W pewnym sensie jest to polecenie służbowe, a jego niewykonanie może zakończyć się nawet zwolnieniem. Pracodawca zobowiązany jest pamiętać o tym, że jego podwładny w trakcie urlopu wypoczynkowego może przebywać w dużej odległości od miejsca zatrudnienia i umożliwić mu powrót. Trzeba zaznaczyć, że kontakt ze strony przełożonego powinien być uzasadniony.

Rekompensata za niewykorzystanie urlopu wypoczynkowego

Przerwany urlop wypoczynkowy często związany jest z kosztami poniesionymi przez pracownika, które mogą przepaść ze względu na wcześniejszy powrót. W takim wypadku to pracodawca powinien zwrócić utracone pieniądze. Z tym że pracownik musi przedstawić dokumenty potwierdzające wniesienie opłaty np. rachunek lub fakturę VAT. Rekompensata pieniężna należy się także, gdy pracownik z urlopu wypoczynkowego musiał wrócić nagle i tym samym poniósł większe koszty za środki transportu. Na zwrot kosztów można liczyć również w przypadku chęci kontynuowania odpoczynku.

Czy pracodawca może wezwać pracownika na kwarantannie?

Pandemia Covid-19 miała ogromny wpływ na rynek pracy. Wiele osób zostało pozbawionych zatrudnienia, a jeszcze inni zostali zmuszeni do pracy z domu. Chociaż sytuacja ciągle się zmienia i Polacy zdążyli przywyknąć do obecności wirusa, to kwarantanna przez większość z naszych rodaków nie była mile widziana. Każdy, kto był zmuszony na niej przebywać, dość ciężko to znosił. Kwarantanna w niczym nie przypomina urlopu wypoczynkowego. Już bardziej adekwatne jest porównanie do pobytu w szpitalu.

Oczywiście ze względów sanitarnych niemożliwe jest stawienie się pracownika na kwarantannie w miejscu pracy, ale przecież może wykonywać swoje obowiązki z domu. Niekoniecznie.

Jedynie osoby, które przebywały na kwarantannie z powodu kontaktu z osobą zakażoną mogły pracować zdalnie. Takie rozwiązanie nie było też wykluczone, jeżeli pracownik był zarażony, ale jego stan zdrowia był na tyle dobry, że mógł wykonywać swoje obowiązki. Zupełnie inaczej sprawa wyglądała, gdy podwładny w wyniku zakażenia jest niezdolny do pracy. W związku z tym pracodawca nie może zmusić pracownika do pracy na kwarantannie, ale tylko wtedy, gdy przedstawi on zaświadczenie lekarskie i wystąpi o zasiłek chorobowy do ZUS-u.

Pracodawca zmusza do pracy na L4 – podsumowanie

Zastanawiając się, czy kontakt od pracodawcy jest dozwolony w trakcie zwolnienia lekarskiego, trzeba pamiętać, że jak najbardziej. Jednak to, czy pracownik zdecyduje się na odbieranie telefonów, zależy wyłącznie od niego. Jeśli w czasie choroby nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków służbowych, to nikt nie ma prawa go do tego zmuszać. Najważniejsze jest to, aby jak najszybciej odzyskał siły i wrócił do pracy.

Zresztą nawet najszczersze chęci pracownika nie uprawniają go do stawienia się w zakładzie pracy. Pracodawca musi uszanować i respektować czas zwolnienia. Co więcej, za okres choroby z reguły pracownikowi należy się umowne wynagrodzenie.

Jeśli chodzi o kwestie urlopu wypoczynkowego, to pracodawca ma większe pole do manewru, ponieważ uzasadnione okoliczności umożliwiają mu wezwanie pracownika na obejmowane stanowisko. Z tym że może go to narazić na poniesienie dodatkowych kosztów.

W przypadku braku kontaktu ze strony pracownika nie może on mieć do niego żadnych pretensji. W trakcie urlopu wypoczynkowego nie jest zmuszony odbierać telefonów z pracy. Poza tym zgodnie z kodeksem pracy przełożony nie powinien dzwonić do pracownika na prywatny numer po godzinach pracy. Nie zawsze jest jednak możliwe.